Kinh Nikaya, còn được gọi là Kinh tạng Nguyên thủy, là tập hợp các bài giảng và lời dạy của Đức Phật được ghi chép lại bằng tiếng Pali, một ngôn ngữ cổ Ấn Độ. Đây là một phần quan trọng của Tam tạng kinh điển Phật giáo, cùng với Kinh tạng Đại thừa và Tạng Luật.
Kinh Nikaya được xem là nguồn tài liệu chính thống và đáng tin cậy nhất về giáo lý Phật giáo Nguyên thủy, vì nó được biên tập và tập hợp chỉ sau khi Đức Phật nhập Niết-bàn khoảng vài thế kỷ. Nội dung kinh điển được truyền miệng qua nhiều thế hệ đệ tử, sau đó được ghi chép lại một cách cẩn thận và chính xác.
Kinh Nikaya bao gồm 5 bộ kinh chính (Nikaya) được chia thành nhiều sutta (bài kinh) khác nhau:
- Kinh Trường Bộ (Digha Nikaya): Bao gồm các bài kinh dài và chi tiết về giáo lý Phật giáo.
- Kinh Trung Bộ (Majjhima Nikaya): Ghi chép những bài giảng quan trọng và sâu sắc nhất của Đức Phật.
- Kinh Tương Ưng Bộ (Samyutta Nikaya): Phân loại các bài kinh theo chủ đề tương tự.
- Kinh Tăng Chi Bộ (Anguttara Nikaya): Phân chia các bài kinh theo số lượng pháp môn được trình bày.
- Kinh Tiểu Bộ (Khuddaka Nikaya): Tập hợp các bài kinh ngắn về nhiều chủ đề khác nhau.
Ngoài 5 bộ kinh chính, Kinh Nikaya còn có một số kinh điển bổ sung khác như Kinh luật (Vinaya Pitaka) và Kinh chú giải (Abhidhamma Pitaka).
Kinh Nikaya đóng vai trò nền tảng cho mọi học thuyết và thực hành trong Phật giáo Nguyên thủy. Nhờ vào những lời dạy quý báu của Đức Phật được ghi chép lại một cách trung thực và đầy đủ, Kinh Nikaya giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con đường giác ngộ và cách thức áp dụng giáo lý Phật giáo vào cuộc sống hàng ngày.
Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật của Kinh Nikaya:
- Tính thực tiễn: Các bài kinh trong Kinh Nikaya mang tính thực tiễn cao, hướng dẫn chúng ta cách thức sống một cuộc sống an lạc và thanh tịnh.
- Tính giản dị: Lời văn trong Kinh Nikaya dễ hiểu, dễ nhớ, phù hợp với mọi trình độ học thức và hoàn cảnh.
- Tính logic: Các bài giảng trong Kinh Nikaya được trình bày một cách logic và chặt chẽ, giúp chúng ta dễ dàng tiếp thu và thấu hiểu.
- Tính phổ quát: Giáo lý trong Kinh Nikaya mang tính phổ quát, phù hợp với mọi nền văn hóa và xã hội.
Kinh Nikaya là một kho tàng tri thức vô giá đối với những ai muốn tìm hiểu và thực hành Phật giáo. Việc nghiên cứu và tu học theo Kinh Nikaya sẽ giúp chúng ta đạt được sự giác ngộ và giải thoát khỏi mọi khổ đau.
Tập II – Thiên Nhân Duyên I. Phẩm Thứ Nhất I. Ðống Xương (Tạp, Ðại 2, 135a) (S.ii,254) 1) Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn trú ở Ràjagaha (Vương Xá), Veluvana (Trúc Lâm) chỗ nuôi dưỡng các con... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập II – Thiên Nhân Duyên I. Chóp Mái (S.ii,262) 1) Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn ở Sàvatthi (Xá-vệ), Jetavana (Kỳ-đà Lâm), tại vườn ông Anàthapindika (Cấp Cô Ðộc). 2) Ở đây, Thế Tôn nói như sau:... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập II – Thiên Nhân Duyên I. Kolita (Tạp, Ðại 2, 132a) (S.ii,273) 1) Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn ở Sàvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anàthapindika. 2) Tại đấy, Tôn giả Mahà Moggallàna (Ðại Mục-kiền-liên) gọi các... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn A. Năm Mươi Kinh Căn Bản I. Phẩm Nakulapità I. Nakulapità (Tạp, 5.5 Trưởng Giả, Ðại 2,33a) (Tăng 13.4, Ðại 2,573a) (S.iii,1) 1) Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn sống giữa dân chúng... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Phẩm Thứ Nhất I. Màra (Tạp 6, Ðại 2,39b) (S.iii,188) 1) Nhân duyên ở Sàvatthi. 2) Rồi Tôn giả Ràdha đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Phẩm Dự Lưu I. Gió (Tạp 7, Ðại 2,45a) (S.iii,202) 1-2) Nhân duyên ở Sàvatthi… Thế Tôn nói với các Tỷ-kheo: — Do có cái gì, này các Tỷ-kheo, do chấp thủ cái gì,... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Con Mắt (S.iii,225) 1-2) Nhân duyên tại Sàvatthi… 3) — Này các Tỷ-kheo, mắt là vô thường, biến hoại, đổi khác. Tai là vô thường, biến hoại, đổi khác. Mũi là vô thường, biến... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Mắt (Tạp 13, Ðại 2,90c) (S.iii,228) 1-2) Nhân duyên ở Sàvatthi… 3) — Này các Tỷ-kheo, sự sanh, sự trú, sự thành, sự xuất hiện của mắt là sự sanh của khổ, sự trú... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Con Mắt (S.iii,232) 1-2) Nhân duyên ở Sàvathi… 3) — Này các Tỷ-kheo, dục tham đối với mắt là tùy phiền não của tâm. Dục tham đối với tai là tùy phiền não của... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Lý (S.iii,235) 1) Một thời Tôn giả Sàriputta trú ở Sàvatthi (Xá-vệ), tại Jetavana (Kỳ-đà Lâm), vườn ông Anàthapindika (Cấp Cô Ðộc). 2) Rồi Tôn giả Sàriputta, vào buổi sáng, đắp y, cầm y... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Chủng Loại (Tạp 19, Ðại 2, 646a) (S.iii,240) 1-2) Nhân duyên ở Sàvatthi… 3) — Này các Tỷ-kheo có bốn loại Nàga (rồng, rắn) về sanh chủng. Thế nào là bốn? Loại Nàga từ... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ
Tập III – Thiên Uẩn I. Chủng Loại (S.iii,246) 1-2) Nhân duyên ở Sàvatthi… 3) — Này các Tỷ-kheo, có bốn loại Kim xí điểu về sanh chủng. Thế nào là bốn? Loại Kim xí điểu từ trứng sanh, loại... Xem thêm
Kinh Tương Ưng Bộ