Thiền trong đạo Phật là một phương pháp tu tập giúp người tu hành đạt đến sự giác ngộ và giải thoát. Thiền có thể được hiểu đơn giản là phương pháp tập trung tâm trí, phát triển nhận thức và hiểu biết sâu sắc về bản thân cũng như về thế giới xung quanh.
Có nhiều loại thiền trong đạo Phật, và các phương pháp thiền có thể khác nhau tùy theo truyền thống và trường phái Phật giáo. Dưới đây là một số loại thiền phổ biến:
- Thiền Chỉ (Samatha): Đây là phương pháp thiền tập trung vào việc làm yên tĩnh tâm trí, tập trung vào một đối tượng duy nhất như hơi thở hoặc một hình ảnh để đạt được trạng thái tâm tĩnh lặng.
- Thiền Quán (Vipassana): Thiền quán là phương pháp thiền nhằm phát triển sự nhận thức sâu sắc và trí tuệ. Người tu tập quan sát và hiểu biết rõ ràng về bản chất của thân và tâm, thường thông qua việc theo dõi hơi thở và quan sát các hiện tượng trong tâm trí và cơ thể.
- Thiền Đại thừa (Mahayana Meditation): Trong truyền thống Đại thừa, thiền có thể bao gồm các phương pháp như thiền Tâm từ bi (Metta), thiền Hóa thân (Deity Yoga), và thiền Quán niệm về tính không (Sunyata).
- Thiền Thiên Thai (Chan/Zen Meditation): Trong truyền thống Thiền Tông, thiền có thể bao gồm thiền ngồi (Zazen), thiền câu hỏi (Koan), và thiền hành (Kinhin).
- Thiền Tịnh độ (Pure Land Meditation): Phương pháp thiền này tập trung vào việc niệm danh hiệu Phật A Di Đà và tưởng nhớ về cõi Tịnh độ.
Mỗi loại thiền có mục đích và phương pháp thực hành riêng, nhưng tất cả đều nhằm hướng tới sự tỉnh thức và giải thoát khổ đau. Bạn có hứng thú với loại thiền nào cụ thể không?
Đại Châu³⁵ đến tham học. Mã Tổ hỏi: – Từ đâu tới? Đáp: – Chùa Đại Vân ở Việt Châu. Sư hỏi: – Đến làm gì? Đáp: – Đến cầu Phật pháp. Sư nói: – Của báu của chính mình... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Thiền sư Nam Tuyền Phổ Nguyện ở Trì Châu dạy chúng: – Nam Tuyền bán bản thân, có ai mua chăng? Có vị tăng bước ra nói: – Tôi mua. – Cũng chẳng mắc, cũng chẳng rẻ, làm sao ngươi... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Tăng chúng hai chái đông tây tranh nhau con mèo. Hòa thượng Nam Tuyền giơ con mèo lên mà nói: – Các ông nói được thì tha, không nói được thì chém. Chẳng ai biết nói sao, sư bèn chém... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Một hôm Nam Tuyền dọn cháo cho chúng. Mã Tổ hỏi: – Trong thùng có chi? Nam Tuyền nói: – Lão già này ngậm miệng lại! Ăn nói như vậy à? Sư bèn thôi. Viên Đức Luận giải: Đây là... Xem thêm
Một hôm Tây Đường, Bách Trượng³², Nam Tuyền³³ hầu Mã Tổ thưởng trăng. Sư nói: – Bây giờ sao đây? Tây Đường nói: – Chính là lúc nên cúng dường. Bách Trượng nói: – Chính là lúc nên tu hành.... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Thiền sư Đạo Nhất họ Mã, người huyện Thập Phảng thuộc Hán Châu, xuất gia ở chùa La Han tại ấp nhà. Sư có dung mạo dị kỳ: dáng đi như trâu, mắt nhìn như cọp, lưỡi lè quá mũi,... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Lục Tổ biết sắp đến ngày qui tịch nên họp chúng lại bảo: – Ta đến tháng tám sắp lìa thế gian, các ngươi có nghỉ phải ra hỏi sớm, ta sẽ vì các ngươi giải nghi, khiến các ngươi... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Huệ Năng an trí mẹ xong liền từ giã ra đi, không hơn 30 ngày liền đến Huỳnh Mai lễ bái Ngũ Tổ. Tổ hỏi rằng: “Ngươi từ phương nào đến, muốn cầu vật gì?”. Huệ Năng đáp rằng: “Đệ... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Ngũ Tổ Hoàng Nhẫn¹⁰ đại sư là người huyện Hoàng Mai, Kỳ Châu. Nguyên trước kia là Tài Tòng Đạo Giả ở núi Phá Đầu đã từng thưa thỉnh với Tứ Tổ Đạo Tín: – Đạo lý có thể được... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Sau khi Sơ Tổ (Đạt Ma)⁶ trao truyền pháp y cho Huệ Khả⁷, đúng chín năm sau ngài thị hiện nhập Niết Bàn và được chôn sau sườn núi Hùng Nhĩ, mé nước Ngô. Sau đó ba năm, sứ giả... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Ngày xưa ở thời đại bạch phát, trong sơn hạp tại Long Môn có một cây Đồng (kiri), dáng mặt một vị Lâm Vương. Nó vươn đầu cao đến có thể trò chuyện với các tỉnh tú, rễ nó đâm... Xem thêm
Giai thoại Thiền
Một kẻ ngoại đạo bạch Phật: – Không hỏi lẽ hữu ngôn, không hỏi lẽ vô ngôn. Phật ngồi tòa. Kẻ ngoại đạo tán thán: – Đức Thế Tôn đại từ đại bi, vén lớp mây mờ khiến tôi vào... Xem thêm
Giai thoại Thiền
