VI. 48 ĐIỀU GIỚI KHINH
Đức Phật bảo các vị Bồ Tát rằng: Đã giảng mười giới trọng rồi, nay tôi sẽ nói về bốn mươi tám giới khinh (38).
1. Giới Không Kính Thầy Bạn
Nếu Phật Tử, lúc sắp lãnh ngôi Quốc Vương, ngôi Chuyển Luân Vương, hay sắp lãnh chức quan, trước nên thọ giới Bồ Tát. Như thế tất cả quỷ thần cứu hộ thân Vua và thân các quan.
Chư Phật đều hoan hỷ. Đã đắc giới rồi, Phật Tử nên có lòng hiếu thuận và cung kính. Nếu thấy có bậc Thượng Tọa, Hòa Thượng, A Xà Lê, những bậc Đại Đức, đồng học, đồng kiến, đồng hạnh đến nhà, phải đứng dậy tiếp rước lạy chào, hỏi thăm. Mỗi sự đều đúng như Pháp mà cúng dường, hoặc tự bán thân cho đến Quốc thành con cái, cùng bảy báu trăm vật để cung cấp các bậc ấy. Nếu Phật Tử lại sanh lòng kiêu mạn, sân hận, ngu si, không chịu tiếp rước lạy chào, cho đến không chịu y theo Pháp mà cúng dường, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
2. Giới Uống Rượu
Nếu Phật Tử cố uống rượu, mà rượu là thứ làm cho người uống hay sanh ra vô lượng tội lỗi. Nếu tự tay trao chén rượu cho người uống sẽ mang ác báo: Năm trăm đời không tay, huống là tự uống. Cũng chẳng được bảo người và tất cả chúng sanh uống rượu, huống là tự mình uống! Tất cả các thứ rượu, Phật Tử không được uống. Nếu mình cố tâm uống cùng bảo người uống, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
3. Giới Ăn Thịt
Nếu Phật Tử cố ăn thịt, tất cả thịt của mọi loài chúng sanh đều không được ăn. Luận về người ăn thịt thời mất lòng đại từ bi, dứt giống Phật Tánh, tất cả chúng sanh thấy đều tránh xa người này. Người ăn thịt mắc vô lượng tội lỗi. Vì thế nên tất cả Phật Tử không được ăn tất cả thứ thịt của mọi loài chúng sanh. Nếu cố ăn thịt, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
4. Giới Ăn Ngũ Tân (39)
Nếu Phật Tử, chẳng được ăn loại “Ngũ tân” – loại hành, hẹ, tỏi, nén và hưng cừ. Loại ngũ tân này gia vào trong tất cả thứ thực phẩm đều không được ăn. Nếu cố ăn, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
5. Giới Không Dạy Người Sám Tội
Nếu Phật Tử khi thấy người phạm ngũ giới, bát giới, thập giới, phá giới, hay phạm thất nghịch, bát nạn, tất cả tội phạm giới v.v… phải khuyên bảo người ấy sám hối. Nếu Phật Tử chẳng khuyên bảo người phạm tội sám hối, lại cùng ở chung, đồng sống chung, đồng chung Bố Tát, đồng thuyết giới, mà không cử tội người ấy, không nhắc người ấy sám hối, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
6. Giới Không Cúng Dường Thỉnh Pháp
Nếu Phật Tử, thấy có vị Pháp Sư Đại Thừa hay những bậc đồng học, đồng kiến, đồng hạnh Đại Thừa, từ trăm dặm nghìn dặm đến nơi Tăng phường, nhà cửa, thành ấp thời liền đứng dậy rước vào, đưa đi, lễ bái, cúng dường. Mỗi ngày ba thời cúng dường, trăm thức uống ăn, giường ghế, thuốc men, tất cả đồ cần dùng giá đáng ba lượng vàng đều phải cấp hộ cho Pháp Sư. Mỗi ngày: Sáng, trưa và chiều, thường thỉnh Pháp Sư thuyết Pháp và đảnh lễ. Không hề có lòng sân hận buồn rầu. Luôn thỉnh Pháp không mỏi nhàm, chỉ trọng Pháp chớ không kể thân. Nếu Phật Tử không như thế thời phạm “Khinh cấu tội”.
7. Giới Không Đi Nghe Pháp
Nếu Phật Tử, hàng Tân học Bồ Tát, phàm nơi nào, chốn nào có giảng Kinh, Luật, phải mang Kinh, Luật đến chỗ Pháp Sư để nghe giảng và thưa hỏi. Hoặc nơi núi rừng, trong vườn cây, chùa, nhà v.v… Tất cả chỗ thuyết pháp đều đến nghe học. Nếu Phật Tử không đến nơi ấy để nghe Pháp cùng thưa hỏi, thời phạm “Khinh cấu tội”.
8. Giới Có Tâm Trái Bỏ Đại Thừa
Nếu Phật Tử, có quan niệm trái bỏ Kinh Luật Đại Thừa thường trụ, cho rằng không phải của Phật nói mà đi thọ trì Kinh Luật tà kiến và tất cả cấm giới của Thanh văn Nhị Thừa cùng ngoại đạo ác kiến, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
9. Giới Không Khán Bệnh (40)
Nếu Phật Tử, thấy tất cả người tật bệnh phải tận tâm cúng dường như cúng dường Phật. Trong tám phước điền, khán bệnh là “Phước điền thứ nhất”. Nếu như cha mẹ, sư Tăng cùng đệ tử có bệnh, có tật, trăm thứ bệnh đau khổ, đều nên săn sóc cho được lành mạnh, Phật tử lại vì lòng hờn giận không chăm nuôi, nhẫn đến thấy trong tăng phường, thành ấp, nơi núi rừng đồng nội, đường xá có người tật bệnh mà không lo cứu tế, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
10. Giới Chứa Khí Cụ Sát Sanh
Nếu Phật Tử không được cất chứa những binh khí, như dao, gậy, cung, tên, giáo, mác v.v… cùng những đồ sát sanh như chài, lưới, rập, bẫy v.v… Là Phật Tử, dầu cho đến cha mẹ bị người giết, còn không báo thù, huống lại đi giết tất cả chúng sanh! Không được cất chứa những khí cụ sát sanh! Nếu cố cất chứa, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
Mười giới như thế, cần nên học và kính trọng phụng trì. (Trong sáu phẩm sau có giảng rộng.)
11. Giới Đi Sứ
Nếu Phật Tử, chẳng đặng vì quyền lợi và ác tâm mà đi thông sứ mạng cho hai nước hiệp hội quân trận, đem binh đánh nhau làm cho vô lượng chúng sanh bị giết hại. Là Phật Tử còn không được vào, cùng qua lại trong quân trận, huống lại cố làm môi giới chiến tranh. Nếu cố làm, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
12. Giới Buôn Bán Phi Pháp (41)
Nếu Phật Tử cố bán người lành, tôi trai, tớ gái, lục súc, buôn bán quan tài, ván cây, đồ đựng thây chết, còn không được tự mình buôn bán các thứ ấy, huống lại bảo người. Nếu cố tự buôn bán, hay bảo người buôn bán các thứ ấy, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
13. Giới Hủy Báng
Nếu Phật Tử, vì ác tâm, nơi người tốt, người lành, Pháp sư, Sư tăng, hoặc Quốc vương và hàng quý nhân, vốn vô sự mà hủy báng là phạm bảy tội nghịch, mười giới trọng. Với cha, mẹ, anh, em, lục thân phải có lòng từ bi, lòng hiếu thuận, mà trở lại vu khống cho là phạm tội nghịch, đọa nơi ác đạo, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
14. Giới Phóng Hỏa (42)
Nếu Phật Tử, vì tâm ác, phóng hỏa đốt núi, rừng, đồng nội. Từ tháng tư đến tháng chín phóng hỏa. Hoặc cháy lan đến nhà cửa, thành ấp, tăng phường, ruộng cây của người và cung điện tài vật của Quỷ thần. Tất cả chỗ có sanh vật không được cố thiêu đốt. Nếu cố thiêu đốt, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
15. Giới Dạy Giáo Lý Ngoài Đại Thừa (43)
Nếu Phật Tử, từ Phật đệ tử, lục thân, tất cả thiện tri thức, đến ngoại đạo ác nhân, đều phải khuyên bảo thọ trì Kinh Luật Đại Thừa. Nên giảng cho họ hiểu nghĩa lý khiến kia phát tâm Bồ Đề, Thập Phát Thú tâm, Thập Trưởng Dưỡng tâm, Thập Kim Cương tâm. Trong ba mươi tâm ấy, giảng cho họ hiểu Pháp công dụng tuần tự của mỗi món. Mà Phật tử lại vì ác tâm, sân tâm đem Kinh Luật của Thanh Văn Nhị Thừa, cùng các bộ Luận của ngoại đạo tà kiến để dạy ngang cho người, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
16. Giới Vì Lợi Mà Giảng Pháp Lộn Lạo
Nếu Phật Tử, phải tận tâm học Kinh Luật oai nghi đại thừa. Thông hiểu nghĩa lý, khi thấy có hàng tân học Bồ Tát từ xa trăm dặm nghìn dặm đến cầu học Kinh Luật Đại Thừa, nên đúng như pháp giảng giải tất cả khổ hạnh, hoặc đốt thân, đốt cánh tay, đốt ngón tay. Nếu không đốt thân hay cánh tay, ngón tay cúng dường chư Phật thời không phải là hàng Bồ Tát xuất gia. Nhẫn đến xả thịt nơi thân mình cùng tay chân mà bố thí cho tất cả những cọp, sói, sư tử đói, cùng tất cả loài quỷ đói. Rồi sau mới tuần tự theo căn cơ của mỗi người mà giảng chánh pháp cho hàng tân học ấy được mở thông tâm ý. Nếu Phật tử vì quyền lợi, đáng dạy mà không dạy, lại giảng Kinh Luật một cách điên đảo, văn tự lộn xộn không có thứ lớp trước sau, thuyết pháp có tính cách hủy báng Tam Bảo, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
17. Giới Cậy Thế Lực Quyên Tởi (44)
Nếu Phật Tử, tự mình vì việc ăn uống tiền của, lợi dưỡng, danh dự mà thân cận Quốc Vương, Hoàng Tử cùng các Quan, nương quyền cậy thế bức người để lấy tiền của, lại bảo người khác cũng cầu lợi như vậy. Tất cả sự cầu lợi ấy gọi là ác cầu, đa cầu, đều không có lòng từ bi, lòng hiếu thuận, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
18. Giới Không Thông Hiểu Mà Làm Thầy Truyền Giới (45)
Nếu Phật Tử, phải học mười hai phần Kinh, thường tụng giới. Mỗi ngày sáu thời, nghiêm trì Bồ Tát giới, hiểu rõ nghĩa lý tính Phật Tánh của giới. Nếu Phật Tử không hiểu một kệ một câu cùng nhân duyên của Giới Luật, mà dối rằng thông hiểu, đó chính là dối gạt mình và cũng là dối gạt người khác. Không hiểu một Pháp, không biết một Luật mà lại đi làm Thầy truyền giới cho người. Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
19. Giới Lưỡng Thiệt (Lưỡi Đôi Chiều) (46)
Nếu Phật Tử, vì ác tâm, thấy Thầy Tỳ
Kheo trì giới tay bưng lư hương, tu hạnh Bồ Tát, tự đi đâm thọc hai đầu, cho sanh sự bất hòa khinh khi người hiền, tạo nhiều tội ác. Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
20. Giới Không Phóng Sanh (47)
Nếu Phật Tử, vì tâm từ bi mà làm việc phóng sanh. Tất cả nam tử là cha ta, tất cả nữ nhân là mẹ ta. Từ nhiều đời ta đều thác sanh nơi đó. Vì lẽ ấy nên chúng sanh trong lục đạo đều là cha mẹ ta. Nếu giết chúng để ăn thịt, thời chính là giết cha mẹ ta, mà cũng là giết thân cũ của ta. Tất cả chất tứ đại đều là bổn thân bổn thể của ta, cho nên phải thường làm việc phóng sanh và khuyên bảo người làm. Nếu lúc thấy người đời sát sanh, nên tìm cách cứu hộ cho chúng được thoát khỏi nạn khổ! Thường đem giới Bồ Tát giảng dạy để cứu độ chúng sanh.
Nếu ngày cha mẹ hay anh em chết, nên thỉnh Pháp Sư giảng Kinh Luật Bồ Tát giới. Người chết nhờ phước đức ấy, hoặc được vãng sanh Tịnh Độ ra mắt chư Phật, hay thác sanh trong cõi Trời, cõi Người. Nếu không làm các điều trên đây, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
Mười giới như thế cần nên học tập kính trọng phụng trì. (Như trong phẩm “Diệt tội” giảng rõ mỗi giới.)
21. Giới Đem Sân Báo Sân Đem Đánh Trả Đánh (48)
Nếu Phật Tử, không được đem giận trả giận, đem đánh trả đánh. Nếu cha mẹ anh em hay lục thân bị người giết cũng chẳng được báo thù, hoặc quốc chủ bị người thí chết cũng chẳng được báo thù. Giết sanh mạng để báo thù sanh mạng, đó là việc không thuận với hiếu đạo. Hãy còn không được chứa nuôi tôi tớ, rồi đánh đập mắng nhiếc chúng, mỗi ngày tam nghiệp tạo vô lượng tội, nhất là khẩu nghiệp. Huống lại cố đi làm tội thất nghịch. Nếu xuất gia Bồ Tát không có lòng từ bi cố báo thù, nhẫn đến cố báo thù cho trong hàng lục thân, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
22. Giới Kiêu Mạn Không Thỉnh Pháp
Nếu Phật Tử, mới xuất gia chưa thông hiểu Kinh Luật, mà tự ỷ mình là trí thức thông minh, hoặc ỷ mình là cao quý, lớn tuổi, hoặc ỷ mình là dòng sang, con nhà quyền quý, hoặc ỷ mình học rộng, phước to giàu lớn v.v… rồi sanh lòng kiêu mạn, không chịu học hỏi Kinh Luật với các vị Pháp Sư học đạo trước mình. Vị Pháp Sư ấy hoặc dòng hèn, con nhà hạ tiện, tuổi trẻ, nghèo nàn, hèn hạ hay có tật nguyền nhưng lại thiệt có đức hạnh cùng thông hiểu nhiều Kinh Luật. Hàng tân học Bồ Tát không được nhìn vào dòng giống vị Pháp Sư mà không chịu đến học đạo lý đại thừa với vị ấy, Phật Tử nếu như vậy thời phạm “Khinh cấu tội”.
23. Giới Khinh Ngạo Không Tận Tâm Dạy (49)
Nếu Phật Tử, sau khi Phật diệt độ, lúc có tâm tốt muốn thọ giới Bồ Tát, thời đối trước tượng Phật cùng tượng Bồ Tát mà tự nguyện thọ giới. Nên ở trước tượng Phật và tượng Bồ Tát sám hối trong bảy ngày, hễ được thấy hảo tướng là đắc giới. Như chưa thấy hảo tướng thời phải sám hối 14 ngày, 21 ngày, hay đến cả năm, cầu thấy được hảo tướng. Khi được thấy hảo tướng rồi, thời được đối trước tượng Phật, Bồ Tát mà thọ giới. Như chưa thấy hảo tướng thời dầu có đối trước tượng Phật thọ giới, vẫn không gọi là đắc giới. Nếu đối trước vị Pháp Sư đã thọ Bồ Tát mà thọ giới, thời không cần thấy hảo tướng. Tại sao vậy? Vì vị Pháp Sư ấy là chư sư truyền giới cho nhau, nên không cần hảo tướng. Hễ đối trước vị Pháp Sư ấy mà thọ giới liền đắc giới, do vì hết lòng kính trọng nên đắc giới. Nếu ở trong vòng nghìn dặm, mà tìm không được vị Pháp Sư truyền giới, thời Phật Tử được phép đối trước tượng Phật và Bồ Tát mà tự nguyện thọ giới Bồ Tát, nhưng cần phải thấy hảo tướng.
Nếu các vị Pháp Sư ỷ mình thông Kinh Luật cùng giới pháp đại thừa, kết giao với các nhà quyền quý, khi có hàng tân học Bồ Tát đến cầu học nghĩa Kinh, Luật, lại giận ghét, hay khinh ngạo, không chịu tận tâm chỉ bảo, vị này phạm “Khinh cấu tội”.
24. Giới Không Tập Học Đại Thừa (50)
Nếu Phật Tử, có Kinh Luật Đại Thừa Pháp chánh kiến, chánh tánh, chánh pháp thân của Phật, mà không chịu siêng học siêng tu, lại bỏ bảy của báu, trở lại học những sách luận tà kiến của nhị thừa, ngoại đạo, thế tục, đó là làm mất giống Phật, là nhân duyên chướng đạo, chẳng phải thực hành đạo Bồ Tát. Nếu cố làm như vậy, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
25. Giới Tri Chúng Vụng Về (51)
Nếu Phật Tử, sau khi Phật diệt độ làm vị Pháp Sư, Giảng Sư, Luật Sư, Thiền Sư Thủ Tọa, Tri Sự, Tri Khách, phải có lòng từ bi khéo hòa giải trong chúng, khéo giữ gìn tài vật của Tam Bảo, chớ dùng vô độ như của riêng mình, mà trở lại khuấy chúng gây gổ, kình chống, lung lòng xài của Tam Bảo, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
26. Giới Riêng Thọ Lợi Dưỡng (52)
Nếu Phật Tử ở trước trong Tăng phường, lúc sau thấy có khách Bồ Tát Tỳ Kheo mới đến hoặc nơi thành ấp nhà cửa của Tăng hay của Vua, nhẫn đến chỗ kiết hạ an cư cùng trong đại hội… chư Tăng ở trước phải đón rước đưa đi, cung cấp cho những đồ uống ăn, đồ nằm, thuốc men, nhà, phòng, giường, ghế v.v… Nếu tự mình không có, thì phải bán thân, bán con cái, lóc thịt thân mình mà bán, để sắm đồ cung cấp cho những khách Tăng ấy. Nếu có thí chủ đến thỉnh chúng Tăng thọ trai, khách Tăng có dự phần, vị Tri Sự phải theo thứ tự phái Khách Tăng đi thọ trai. Nếu chư Tăng ở trước riêng đi thọ trai mà không phái Khách Tăng đi, thời vị Tri Sự mắc vô lượng tội, không đáng là hàng Sa Môn không phải con dòng họ Thích, nào khác gì loài súc sanh. Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
27. Giới Thọ Biệt Thỉnh (53)
Nếu Phật Tử, tất cả chẳng được nhận của cúng dường dành riêng về mình. Của cúng dường này thuộc về thập phương Tăng, nếu nhận riêng thời là lấy của thập phương Tăng đem về phần mình. Và của vật trong tám phước điền: Chư Phật, Thánh Nhân, các Sư Tăng, cha, mẹ và người bệnh, tự mình riêng nhận dùng.
Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
28. Giới Biệt Thỉnh Tăng (54)
Nếu Phật Tử có những hàng Bồ Tát xuất gia, Bồ Tát tại gia và tất cả đàn việt lúc muốn thỉnh Tăng để cúng dường cầu nguyện, nên vào Tăng phường thưa với vị Tri Sự. Vị Tri Sự bảo rằng: Theo thứ tự mà thỉnh thời được Thập Phương Hiền Thánh Tăng. Người đời riêng thỉnh năm trăm vị A La Hán Bồ Tát Tăng vẫn không bằng theo thứ tự thỉnh một phàm phu Tăng. Trong giáo pháp của bảy đức Phật đều không có pháp thỉnh Tăng riêng. Nếu thỉnh Tăng riêng đó là pháp của ngoại đạo, là không thuận với hiếu đạo. Nếu Phật Tử cố thỉnh riêng thời phạm “Khinh cấu tội”.
29. Giới Tà Mạng Nuôi Sống (55)
Nếu Phật Tử dùng ác tâm vì lợi dưỡng buôn bán nam sắc, nữ sắc, tự tay làm đồ ăn, tự xay, tự giã, xem tướng, bàn mộng, đoán sẽ sanh trai hay gái, bùa chú, pháp thuật, nghề nghiệp, phương pháp nuôi ó và chó săn, hòa hiệp trăm thứ thuốc độc, nghìn thứ thuốc độc, độc rắn, độc sanh kim, sanh ngân, độc sâu cổ, đều không có lòng từ bi, lòng hiếu thuận. Nếu cố làm các điều như thế, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
30. Giới Quản Lý Cho Bạch Y (56)
Nếu Phật Tử vì ác tâm, tự mình hủy báng Tam Bảo, giả tuồng kính mến, miệng thì nói không, mà hành vi lại ở trong có, làm Quản lý cho hàng bạch y, vì hàng bạch y làm mai làm mối cho nam cho nữ giao hội dâm sắc gây thành các nghiệp kiết phược, những ngày lục trai trong mỗi tháng, ba tháng trường trai trong mỗi năm, làm việc sát sanh, trộm cướp, phá trai, phạm giới. Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
Mười giới như thế, cần nên học hết lòng kính trọng phụng trì. (Trong phẩm “Chế Giới” có giảng rõ.)
31. Giới Không Mua Chuộc
Nếu Phật Tử, sau khi Phật diệt độ ở trong đời ác, thấy hàng ngoại đạo, bọn giặc cướp cùng tất cả người ác đem bán hình tượng Phật, Bồ Tát, cha mẹ, đem bán Kinh Luật, đem bán Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, cùng người hành đạo Bồ Tát, kẻ phát tâm Bồ Đề, để làm tay sai cho các quan hay làm tôi tớ cho mọi người. Phật Tử thấy những sự như thế, nên có lòng từ bi tìm cách cứu vớt. Nếu không đủ sức, Phật Tử phải đi quyên tiền các nơi để chuộc hình tượng Phật, Bồ Tát và tất cả Kinh Luật, chuộc Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, người tu hạnh Bồ Tát, kẻ phát tâm Bồ Đề. Nếu không chuộc, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
32. Giới Tổn Hại Chúng Sanh (57)
Nếu Phật Tử, không được buôn bán dao, gậy, cung, tên những khí giới sát sanh. Không được chứa cân non giạ thiếu.
Không được nương thế lực quan quyền mà lấy tài vật của người. Không được ác tâm trói buộc người, và phá hoại việc thành công của người. Không được nuôi mèo, chồn, heo, chó. Nếu cố làm các điều trên, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
33. Giới Tà Nghiệp Giác Quán (58)
Nếu Phật Tử, không được vì ác tâm đi xem tất cả nam nữ v.v… đánh nhau, hay quân trận binh tướng giặc cướp v.v… đấu chiến nhau. Cũng chẳng được đi xem hát, nghe nhạc, chơi cờ, đánh bạc, đá cầu, đá bóng v.v… cho đền bói xủ. Chẳng được làm tay sai cho kẻ trộm cướp. Nếu cố làm các điều trên, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
34. Giới Tạm Bỏ Bồ Đề Tâm (59)
Nếu Phật Tử, ngày đêm sáu thời đọc tụng giới Bồ Tát này. Nên giữ gìn giới luật trong tất cả khi đi đứng nằm ngồi, vững chắc như kim cương, như đeo trái nổi để qua biển lớn, như các Tỳ Kheo bị cột bằng dây cỏ. Thường có tín tâm lành đối với đại thừa. Tự biết rằng mình là Phật chưa thành, còn chư Phật là Phật đã thành, rồi phát Bồ Đề Tâm và giữ vững không thối chuyển. Nếu có một tâm niệm xu hướng theo Nhị Thừa hay ngoại đạo, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
35. Giới Không Phát Nguyện
Nếu Phật Tử, nên phát những điều nguyện lớn: Nguyện ở hiếu thuận với cha mẹ, Sư Tăng – Nguyện đặng gặp được thầy tốt – Bạn Thiện Tri Thức – Thường dạy bảo cho tôi các Kinh Luật Đại Thừa: “Thập Phát Thú”, “Thập Trưởng Dưỡng”, “Thập Kim Cương”, “Thập Địa”, cho tôi hiểu rõ tu hành đúng chánh pháp. Nguyện giữ vững giới của Phật: Thà chết chớ không chịu phai lòng. Nếu tất cả Phật Tử không phát những điều nguyện trên đây thời phạm “Khinh cấu tội”.
36. Giới Không Phát Thệ (60)
Nếu Phật Tử khi đã phát mười điều nguyện lớn trên đây rồi, phải giữ gìn giới cấm của Phật. Tự thệ rằng: Thà nhảy vào đống lửa, hố sâu, núi đao, quyết không cùng với tất cả người nữ làm điều bất tịnh để phạm điều cấm trong Kinh Luật của Tam Thế chư Phật.
Lại thệ rằng: Thà lấy lưới sắt nóng quấn thân mình cả nghìn lớp, quyết không để thân này phá giới mà thọ những đồ y phục của tín tâm đàn việt. Thà chịu nuốt hòn sắt cháy đỏ và uống nước đồng sôi mãi đến trăm nghìn kiếp quyết không để miệng này phá giới mà ăn các thứ thực phẩm của tín tâm đàn việt. Thà nằm trên đống lửa lớn, trên tấm sắt nóng, quyết không để thân này phá giới mà nhận lấy các thứ giường ghế của tín tâm đàn việt. Thà trong một hai kiếp chịu cho cả trăm gươm giáo đâm vào mình, quyết không để thân này phá giới mà thọ các thứ thuốc men của tín tâm đàn việt. Thà nhảy vào vạc dầu sôi trong trăm nghìn kiếp quyết không để thân này phá giới mà lãnh những phòng nhà, ruộng vườn, đất đai của tín tâm đàn việt.
Lại phát thệ rằng: Thà dùng chày sắt đập thân này từ đầu tới chân nát như tro bụi, quyết không để thân này phá giới mà thọ sự cung kính lễ bái của tín tâm đàn việt.
Lại phát thệ rằng: Thà lấy trăm nghìn lưỡi gươm giáo khoét đôi mắt mình quyết không đem tâm phá giới này mà nhìn xem sắc đẹp của người. Thà lấy trăm nghìn dùi sắt đâm thủng lỗ tai mình trải trong một hai kiếp, quyết không đem tâm phá giới này mà nghe tiếng tốt giọng hay. Thà lấy trăm nghìn lưỡi dao cắt bỏ lỗ mũi mình, quyết không đem tâm phá giới này mà ngửi các mùi thơm. Thà lấy trăm nghìn lưỡi dao cắt đứt lưỡi mình, quyết không đem tâm phá giới này, mà ăn các thức tịnh thực của người. Thà lấy búa bén chặt chém thân thể mình, quyết không đem tâm phá giới này mà tham mặc đồ tốt.
Lại phát nguyện: Nguyện cho tất cả chúng sanh đều được thành Phật.
Nếu Phật Tử không phát những điều thệ này, thời phạm “Khinh cấu tội”.
37. Giới Vào Chỗ Hiểm Nạn (61)
Nếu Phật Tử, mỗi năm phải hai kỳ hành đầu đà, mùa Đông mùa Hạ thời ngồi thiền kiết hạ an cư. Thường dùng nhành dương, nước tro, ba y, bình bát, tọa cụ, tích trượng, hộp lư hương, đãy lược nước, khăn tay, con dao, đá lửa, cái nhíp, giường dây, kinh, luật, tượng Phật, tượng Bồ Tát. Khi Phật tử hành đầu đà cùng lúc du phương đi lại trăm dặm nghìn dặm, mười tám món này mang luôn bên mình. Đây là hai kỳ hành đầu đà trong mỗi năm: Từ rằm tháng Giêng đến rằm tháng Ba, và từ rằm tháng Tám đến rằm tháng Mười. Trong hai kỳ hành đầu đà luôn mang theo mình mười tám món ấy như chim hai cánh.
Nếu đến ngày Bố tát, hàng tân học Phật tử, mỗi nửa tháng luôn Bố tát, tụng mười giới trọng và bốn mươi tám giới khinh.
Lúc tụng giới, nên ở trước tượng Phật và Bồ Tát mà tụng. Chỉ có một người Bố Tát thời một người tụng, nếu hai người, ba người nhẫn đến trăm nghìn người cũng một người tụng, còn bao nhiêu người thời lắng nghe. Người tụng ngồi cao người nghe ngồi thấp. Mỗi người đều đắp y hoại sắc chín điều, bảy điều và năm điều. Trong lúc Kiết Hạ an cư cũng phải mỗi việc đúng theo phép tắc.
Lúc hành đầu đà chớ đi đến chỗ có tai nạn, cõi nước hiểm ác, nhà vua hung bạo, đất đai gập ghềnh, cỏ cây rậm rạp, chỗ có giống sư tử, cọp, sói, cùng lụt, bão, nạn cháy, giặc cướp, đường xá có rắn rít… Tất cả nơi hiểm nạn ấy điều không được đến. Chẳng những lúc hành đầu đà, mà lúc kiết hạ, an cư cũng không được vào những chỗ hiểm nạn ấy.
Nếu cố ý vào những nơi ấy, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
38. Giới Trái Thứ Tự Tôn Ty (62)
Nếu Phật Tử, phải theo thứ tự đúng pháp mà ngồi: Người thọ giới trước thời ngồi trước, người thọ giới sau thời ngồi sau. Không luận già, trẻ, Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, người sang như Quốc Vương, Hoàng Tử, nhẫn đến kẻ hèn như Huỳnh môn, tôi tớ v.v… tất cả đều nên theo thứ tự mà ngồi: Người thọ giới trước thời ngồi trước, người thọ giới sau thời ngồi sau.
Không được như hàng ngoại đạo, si mê, hoặc già, hoặc trẻ, ngồi trước sau lộn xộn không có thứ tự, không khác cách ngồi của bọn binh nô. Trong Phật Pháp của Ta, hễ người thọ giới trước thời ngồi trước, còn người thọ giới sau thời ngồi sau.
Nếu Phật Tử không theo thứ tự đúng pháp mà ngồi, thời phạm “Khinh cấu tội”.
39. Giới Không Tu Phước Huệ (63)
Nếu Phật Tử, thường phải khuyến hóa tất cả mọi người kiến tạo Tăng Phường nơi núi rừng vườn ruộng, xây dựng Phật Tháp, chỗ an cư, tọa thiền trong mùa Đông mùa Hạ, tất cả những cơ sở hành đạo đều nên kiến tạo.
Người Phật Tử phải giảng thuyết Kinh Luật Đại Thừa cho tất cả chúng sanh. Lúc tật bệnh, nước có nạn có giặc, ngày cha, mẹ, anh, em, Hòa Thượng, A Xà Lê khuất tịch, và mỗi tuần thất, nhẫn đến bảy tuần thất, cũng nên giảng thuyết Kinh Luật Đại Thừa. Tất cả những Trai hội cầu nguyện, những lúc đi làm ăn, những khi có tai nạn lụt, bão, hỏa hoạn, ghe thuyền trôi giạt nơi sông to biển lớn, gặp quỷ La Sát v.v… đều cũng đọc tụng Kinh Luật Đại Thừa. Nhẫn đến tất cả tội báo, tam ác, bát nạn. Thất nghịch gông cùm xiềng xích trói buộc tay chân, hoặc người nhiều dâm, nhiều sân, nhiều ngu si, nhiều tật bệnh, đều nên giảng Kinh Luật Đại Thừa này.
Nếu hàng tân học Phật Tử không thực hành như trên đây, thời phạm “Khinh cấu tội”.
Chín giới như thế cần nên học, hết lòng kính trọng phụng trì. (Trong phẩm “Phạm Đàn” có giảng rộng)
40. Giới Không Bình Đẳng Truyền Giới
Nếu Phật Tử, lúc cho người thọ giới không được lựa chọn. Tất cả hàng Quốc Vương, Hoàng Tử, các Quan, Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, tín nam, tín nữ, dâm nam, dâm nữ, Phạm Thiên trong mười tám cõi Sắc, Thiên Tử trong sáu cõi dục, người thiếu căn, hai căn, huỳnh môn, tôi tớ và tất cả Quỷ Thần đều được thọ giới. Tất cả y phục ngọa cụ nên bảo phải hòa màu: Xanh, đỏ, đen, tím nhuộm thành hoại sắc cho hiệp với đạo.
Trong tất cả quốc độ, theo y phục của người trong nước mặc, y phục của thầy Tỳ Kheo đều phải khác với y phục của người thế tục.
Khi ai muốn thọ Bồ Tát giới, vị Sư phải hỏi rằng: Trong đời này ngươi có phạm tội thất nghịch chăng? Bồ Tát Pháp Sư không được cho người phạm tội thất nghịch thọ giới trong đời này.
Đây là tội thất nghịch: Ác tâm làm thân Phật chảy máu, hại bậc Thánh Nhân, giết cha, giết mẹ, giết Hòa Thượng, giết A Xà Lê, phá Yết Ma Tăng, chuyển Pháp Luân Tăng.
Nếu phạm tội thất nghịch, thời hiện đời không đắc giới. Ngoài ra tất cả người đều được thọ giới.
Theo pháp của người xuất gia, không lạy Quốc Vương, cha mẹ, lục thân và quỷ thần.
Phàm hễ ai nhận hiểu lời nói của Pháp Sư đều được thọ giới. Mà có người từ trăm dặm nghìn dặm đến cầu Pháp, nếu Bồ Tát Pháp Sư vì ác tâm, sân tâm, mà không mau mắn truyền giới Bồ Tát cho người ấy, thời phạm “Khinh cấu tội”.
41. Giới Vì Lợi Làm Thầy (64)
Nếu Phật Tử, giáo hóa người sanh lòng tin tưởng Pháp đại thừa, Bồ Tát làm Pháp Sư giáo giới cho người. Lúc thấy có người muốn thọ giới Bồ Tát, nên bảo người ấy thỉnh hai Đại Sư: Hòa Thượng và A Xà Lê.
Phải hỏi người ấy có phạm tội thất nghịch không? Nếu người ấy hiện đời có phạm tội thất nghịch, thời Pháp Sư không được cho người ấy thọ giới. Như không phạm tội thất nghịch thời cho thọ giới. Nếu có phạm trong mười giới trọng, phải bảo người ấy sám hối, đối trước tượng Phật và Bồ Tát. Ngày đêm sáu thời tụng giới Bồ Tát tha thiết đảnh lễ tam thế chư Phật cho được thấy hảo tướng. Sám hối như thế trong bảy ngày, mười bốn ngày, hai mươi mốt ngày, nhẫn đến trọn năm mãi đến chừng nào thấy được hảo tướng.
Đây là hảo tướng: Thấy Phật đến xoa đầu mình, thấy hào quang, thấy hoa báu v.v… các thứ cảnh tượng lạ. Thấy được những hảo tướng ấy là triệu chứng tội đã tiêu diệt. Nếu không được thấy hảo tướng, dầu có sám hối vẫn vô ích. Người này hiện đời cũng không đắc giới, nhưng đặng tăng ích thọ giới.
Nếu là người phạm trong bốn mươi tám điều giới khinh, đối thú sám hối, thời tội được tiêu diệt, không phải như tội thất nghịch.
Vị Pháp Sư giáo giới ở trong những pháp này phải hiểu rõ. Nếu không hiểu Kinh Luật Đại Thừa, những giới khinh, giới trọng, hành tướng phải, chẳng phải, không hiểu đệ nhất nghĩa đế, tập chủng tánh, trưởng dưỡng tánh, tánh chủng tánh, bất khả hoại tánh, đạo chủng tánh, chánh pháp tánh. Những quán hạnh đa, thiểu, xuất, nhập của trong các pháp đó, cùng mười chi thiền, tất cả pháp hạnh, mỗi mỗi đều không thông hiểu. Phật tử vì tài lợi, vì danh tiếng, cầu quấy, cầu nhiều, tham đệ tử đông nên giả tuồng là mình hiểu biết tất cả Kinh Luật để được cúng dường đó là tự dối mình mà cũng khi dối người khác. Nếu cố làm Giới Sư truyền giới cho người, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
42. Giới Vì Người Ác Giảng Giới (65)
Nếu Phật Tử, không được vì tài lợi mà đem đại giới của chư Phật đây, nói với người chưa thọ giới Bồ Tát, hoặc với hàng ngoại đạo, những người tà kiến… trừ Quốc Vương, ngoài ra không được nói với tất cả hạng người ấy. Những hạng người ấy chẳng thọ giới của Phật, gọi là súc sanh, đời đời sanh ra không gặp được Tam Bảo, như cây đá, không có tâm thức, gọi là ngoại đạo, bọn tà kiến, nào khác cây cối. Với những hạng người tà ác ấy, nếu Phật Tử giảng nói giới pháp của chư Phật, thời phạm “Khinh cấu tội”.
43. Giới Cố Móng Tâm Phạm Giới (66)
Nếu Phật Tử, do đức tin mà xuất gia, thọ chánh giới của Phật, lại cố móng tâm hủy phạm giới pháp, thời không được thọ lãnh đồ cúng dường của tất cả đàn việt, cũng không được đi trên đất của Quốc dân, không được uống nước của Quốc dân. Năm nghìn Đại Quỷ luôn đứng án trước mặt người đó mà gọi là “Gã bợm giặc”.
Nếu khi đi vào trong phòng nhà thành ấp, các Quỷ thường theo chà quét dấu chân của người ấy. Tất cả người đời đều mắng người ấy là kẻ giặc trong Phật Pháp. Hết thảy chúng sanh đều không muốn nhìn ngó người ấy. Người phạm giới, khác nào loài súc sanh, cây cỏ. Nếu cố phá hủy giới pháp của Phật, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
44. Giới Không Cúng Dường Kinh Luật (67)
Nếu Phật Tử, phải thường nhất tâm thọ trì đọc tụng Kinh Luật Đại Thừa, dùng giấy, vải, hàng, lụa, thẻ tre, vỏ cây, cho đến lột da làm giấy, chích máu làm mực, lấy tủy làm nước, chẻ xương làm viết, để biên chép Kinh Luật, dùng vàng bạc cùng hương hoa vô giá và tất cả châu báu làm hộp, rương, đựng những quyển Kinh Luật.
Nếu không y theo Pháp mà cúng dường Kinh Luật, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
45. Giới Không Giáo Hóa Chúng Sanh (68)
Nếu Phật Tử, nên có lòng đại bi, khi vào trong tất cả nhà cửa thành ấp, thấy những loài chúng sanh, phải xướng lên rằng: “Các ngươi đều nên thọ Tam Quy và Thập Giới”. Nếu gặp trâu, bò, chó, ngựa, heo, dê, v.v… nên tâm nghĩ miệng nói: “Các ngươi là súc sanh nên phát tâm Bồ Đề”. Khi Phật tử đi đến núi, rừng, sông, đồng nội cùng tất cả chỗ, đều làm cho hết thảy chúng sanh phát tâm Bồ Đề.
Nếu Phật Tử không phát tâm giáo hóa chúng sanh, thời phạm “Khinh cấu tội”.
46. Giới Thuyết Pháp Không Đúng Pháp
Nếu Phật Tử, thường nên có lòng đại bi phát tâm giáo hóa. Lúc vào nhà đàn việt sang giàu, cùng trong tất cả chúng hội, không được đứng thuyết pháp cho hàng bạch y. Phải ngồi trên tòa cao trước chúng bạch y.
Vị Tỳ Kheo Pháp Sư không được đứng dưới đất thuyết pháp cho tứ chúng. Khi thuyết pháp vị Pháp Sư ngồi tòa cao, dùng hương hoa cúng dường, còn tứ chúng, hàng thính giả, thời ngồi dưới thấp. Đối với Pháp Sư phải hiếu thuận như hiếu thuận với cha mẹ, Sư trưởng, như Bà La Môn thờ lửa. Nếu Phật Tử thuyết pháp mà không đúng như pháp thời phạm “Khinh cấu tội”.
47. Giới Chế Hạn Phi Pháp (69)
Nếu Phật Tử, đều đã có lòng tin thọ giới của Phật, hoặc Quốc Vương, Hoàng tử, các Quan, bốn bộ đệ tử tự ỷ thế lực cao quý, phá diệt giới luật Phật Pháp, lập ra điều luật chế, hạn chế bốn bộ đệ tử của Phật, không cho xuất gia hành đạo, cũng không cho tạo lập hình tượng Phật và Bồ Tát, cùng Tháp và Kinh Luật. Lại đặt ra chức Quan đổng lý hạn chế tứ chúng, và lập bộ sổ ghi số Tăng Tỳ Kheo Bồ Tát đứng dưới đất còn Bạch y ngồi tòa cao, làm nhiều việc phi pháp như binh nô thờ chủ. Hàng Bồ Tát này chính nên được mọi người cúng dường, mà trở lại bắt làm tay sai của các Quan chức, thế là phi pháp phi luật.
Nếu Quốc vương và các Quan có lòng tốt thọ giới của Phật, chớ làm những tội phá Tam Bảo ấy. Nếu cố làm, thời phạm “Khinh cấu tội”.
48. Giới Phá Diệt Phật Pháp (70)
Nếu Phật Tử, do lòng tốt mà xuất gia, lại vì danh tiếng cùng tài lợi, giảng thuyết giới của Phật cho Quốc Vương và các Quan, làm những sự gông trói các Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, người thọ giới Bồ Tát như cách của ngục tù và binh nô. Như trùng trong thân Sư tử tự ăn thịt Sư tử, chớ chẳng phải trùng ở ngoài đến ăn. Cũng thế, các Phật Tử tự hủy phá Phật Pháp, không phải ngoại đạo hay Thiên Ma phá được.
Người đã thọ giới của Phật, nên hộ trì giới luật của Phật như ấp yêu con một, như kính thờ cha mẹ, không được hủy phá.
Người Phật Tử khi nghe ngoại đạo, người ác dùng lời xấu hủy báng giới pháp của Phật, thời đau đớn không khác nào cả ba trăm cây giáo nhọn đâm vào tim mình, hay cả nghìn lưỡi dao, cả vạn cây gậy đánh bổ vào thân mình. Thà tự cam vào ở địa ngục đến trăm kiếp, chớ không muốn nghe lời hủy báng giới pháp của Phật do bọn người ác. Huống là không lòng hiếu thuận, tự mình hủy phá giới pháp của Phật, hay làm nhân duyên bảo người khác hủy phá. Nếu cố phá giới pháp, Phật Tử này phạm “Khinh cấu tội”.
Chín giới như vậy, cần nên học, hết lòng kính trọng phụng trì.
