Quyển sách nhỏ này được viết ra nhằm mục đích giới thiệu với quý đọc giả đang đi tìm giải thoát, và nhất là thích tu thiền, một phương pháp hành thiền mà ít người để ý, đó là pháp Thiền Tứ Niệm Xứ.
Đức Phật Thích Ca xưa kia do tu Thiền mà giác ngộ giải thoát. Nhưng khi nói đến Thiền thì nhiều người hoang mang vì có cả một rừng Thiền, nào là Như Lai Thiền, Tổ Sư Thiền, Thiền Đốn Ngộ, Thiền Xuất Hồn, Thiền Yoga, Thiền Tây Tạng, Thiền Zen … không biết theo ai bây giờ ? Vì không ai chỉ dạy nên người chán nản thì theo đại một phái Thiền nào đó. Nếu là Thiền
Phật giáo như Tây Tạng hay Zen thì còn đỡ, nhưng nếu chẳng may rơi vào Thiền ngoại đạo thì ôi thôi, không những uổng một kiếp này mà còn uổng cả muôn ngàn kiếp sau, vì sai một ly đi ngàn dặm. Cổ đức có câu: “Thà đành ngàn năm không ngộ, không cam một phút sai lầm”.
Tứ Niệm Xứ là một pháp hành Thiền do chính Đức Phật xưa kia đã đích thân chỉ dạy cho các đệ tử. Nhờ hành theo đó, các đệ tử của ngài đã giải thoát đắc quả vô sanh (A La Hán). Những người theo Đại Thừa ngày nay thường bỏ qua và lãng quên pháp môn này, cho đó là pháp Tiểu Thừa, đây là một điều rất đáng tiếc.
Để giới thiệu và giúp cho đọc giả có một ý niệm về tầm quan trọng của pháp này, tôi sẽ so sánh trong phần đầu Kinh Niệm Xứ với Bát Nhã Tâm Kinh, Thiền Niệm Xứ hay Minh Sát với Tổ Sư Thiền, và sau đó sẽ nói về phương thức tu tập Thiền Tứ Niệm Xứ.
Vì không ngoài mục đích gioi thiệu sơ qua ve “pháp hành” Thiền Tứ Niệm Xứ, chắc chắn đọc giả sẽ cảm thấy nó khô khan, vô vị, và không mấy hứng thú. Nhưng không có một sự giác ngộ nào có thể có nếu chính ta không chịu thực hành, không chịu trở về quan sát nội tâm, theo dõi và ghi nhận tất cả những hoạt động biến chuyển của thân tâm, không chịu nương theo Giới, Định, Huệ mà tu tập. Các bạn hãy suy nghĩ và tu tập theo Tứ Niệm Xứ, nếu thấy hợp và đem lại nhiều chuyển hóa trong đời sống hàng ngày thì các bạn hãy chịu khó lên đường tìm thầy hoặc bạn để học hỏi thêm, nếu ngược lại thì chắc bạn không có nhân duyên rồi, tốt hơn là nên đi tìm phương pháp khác vậy.
Mùa Thu năm Đinh Mão 1987
tại Thiền Đường Sakyamuni,
Montbéon, Pháp Quốc
Thích Trí Siêu
